Του Γιώργου Κασσάρα
Η ακτοπλοΐα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα πολιτικής της χώρας, γιατί έχει άμεση σχέση με τη γεωγραφική, κοινωνική και οικονομική της συνοχή αλλά και την εθνική πολιτική. Αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή οποιασδήποτε νησιωτικής πολιτικής. Και εφόσον ο τουρισμός, η βαριά βιομηχανία της Ελλάδος, βασίζεται στα νησιά μας, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο πολύ θα επηρεάσει την οικονομία της χώρας, η λύση του ακτοπλοϊκού προβλήματος.
Η ακτοπλοΐα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα πολιτικής της χώρας, γιατί έχει άμεση σχέση με τη γεωγραφική, κοινωνική και οικονομική της συνοχή αλλά και την εθνική πολιτική. Αποτελεί τη βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη και την εφαρμογή οποιασδήποτε νησιωτικής πολιτικής. Και εφόσον ο τουρισμός, η βαριά βιομηχανία της Ελλάδος, βασίζεται στα νησιά μας, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο πολύ θα επηρεάσει την οικονομία της χώρας, η λύση του ακτοπλοϊκού προβλήματος.
Η κατάσταση που επικρατεί
Τα τελευταία 5 χρόνια βιώνουμε όλοι τη συνεχή υποβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών στην ακτοπλοΐα και την ταυτόχρονη άνοδο των τιμών και των ναύλων.
Η αυτονόητη υποχρέωση της Πολιτείας να διασφαλίζει την ελεύθερη και αξιοπρεπή μετακίνηση των πολιτών, δυστυχώς έχει αφεθεί εξ ολοκλήρου στη διάθεση των ακτοοπλόων. Έτσι έχουμε ένα μικρό αριθμό εταιρειών που αποφασίζουν για το αν, πότε και με ποιο τίμημα θα μετακινηθεί κάποιος. Οι περισσότερες εξ αυτών στο βωμό του κέρδους, κάνουν ότι θέλουν, ακυρώνουν, μειώνουν, αλλάζουν δρομολόγια και πλοία, αυξάνουν τις τιμές, καταστρατηγούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας με τους ναυτικούς και ενίοτε απειλούν κιόλας ότι θα πάρουν τα πλοία τους και θα φύγουν. Το πρόβλημα εμφανίζεται οξύτερο στα νησιά της λεγόμενης άγονης γραμμής και έχει βαθύνει αναπόφευκτα το αίσθημα της απομόνωσης, του κοινωνικού και οικονομικού αποκλεισμού. Η υποτυπώδης εξυπηρέτηση με υπερήλικα πλοία και η πλήρης απουσία ακόμα και στοιχειωδών υπηρεσιών συμπληρώνει την εικόνα της πλήρους εγκατάλειψης. Το κόστος για τα νησιά, για τον τουρισμό, για την οικονομία και για τη χώρα είναι ανυπολόγιστο. Ακόμα και το καλοκαίρι η ακτοπλοϊκή κάλυψη πολλών νησιών μας, είναι προβληματική, παρά το γεγονός ότι οι κρατικές επιδοτήσεις αυξάνονται σχεδόν γεωμετρικά κάθε χρόνο.
Τι έκανε η κυβέρνηση της Ν.Δ.
Το θέμα μας όμως δεν είναι τι κάνουν οι εταιρείες, αλλά η κυβέρνηση που έπρεπε να νοιάζεται περισσότερο για τα νησιά.
Η “νέα διακυβέρνηση” λοιπόν από το 2004 ξεκίνησε το “θαυμαστό έργο” της που είχε σαν τελικό αποτέλεσμα όχι την διασφάλιση και προστασία των πολιτών, ως θα όφειλε, αλλά των συμφερόντων των εταιρειών.
1.Απελευθέρωσε τους ναύλους της οικονομικής θέσης σε όλες σχεδόν στις γραμμές με αποτέλεσμα την υπέρογκη αύξηση των εισιτηρίων η οποία καθιστά το ταξίδι απαγορευτικό όχι μόνον στους μόνιμους κατοίκους των νησιών αλλά και στους επισκέπτες.
2.Κατήργησε το όριο της ηλικίας των πλοίων, με μόνη την υπογραφή του αρμόδιου Υπουργού, χωρίς καν να ενημερωθεί η Βουλή. Το ΠΑΣΟΚ ανέδειξε το θέμα, επισημαίνοντας ότι, πρώτον, δεν υπήρχε πια κανένας λόγος ή κίνητρο για την ανανέωση του στόλου, και δεύτερο, ότι υπήρχε κίνδυνος οι γνωστοί φίλοι να συνεχίσουν να μοιράζονται, επί πολλά συναπτά έτη, πλουσιοπάροχες κρατικές επιδοτήσεις, για σαπιοκάραβα.
3.Κατήργησε την Ρυθμιστική Αρχή Θαλάσσιων Ενδομεταφορών, η οποία ήλεγχε την αγορά και παρενέβαινε όταν έπρεπε.
4.Κατήργησε το χρονικό όριο για τη διεξαγωγή των διαγωνισμών για τις γραμμές δημοσίου συμφέροντος, που ήταν η 15η Ιουνίου, με αποτέλεσμα να επικρατήσει χάος στον προγραμματισμό και διεξαγωγή των διαγωνισμών. Σήμερα το δίκτυο των άγονων γραμμών λειτουργεί με τις προσφιλείς στη σημερινή κυβέρνηση, αδιαφανείς διαδικασίες των απ’ ευθείας αναθέσεων.
5.Αγνόησε και “έθαψε” στα συρτάρια των Υπουργείων Ναυτιλίας και Εθνικής Οικονομίας την έτοιμη μελέτη που παρέδωσε το 2004 ο π. Υπουργός Αιγαίου Ν. Σηφουνάκης, που πρότεινε την εξυπηρέτηση των άγονων ακτοπλοϊκών γραμμών με καινούργια, σύγχρονα σκάφη ειδικών προδιαγραφών για κάθε ενότητα του Αιγαίου.
Η μελέτη που εκπονήθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο μεταφορών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΙΜΕΤ/ΕΚΕΤΑ), με επικεφαλής τον καθηγητή κ. Γ. Γιαννόπουλο, κατατέθηκε και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Commission).
Προέβλεπε τον χωρισμό του Αιγαίου σε 8 ενότητες και για κάθε ενότητα πρότεινε ειδικές προδιαγραφές σκαφών. Τα σκάφη θα ήταν συμβατικής τεχνολογίας 22-28 κόμβων, γιατί από τη μελέτη προέκυπτε ότι τα ταχύπλοα ήταν ασύμφορα. Οι πηγές χρηματοδότησης της ναυπήγησης τους θα προερχόταν: α. από τις πιστώσεις που διέθετε το κράτος για τις άγονες γραμμές, β. από τις μακροχρόνιες συμβάσεις για την εκτέλεση των δρομολογίων και γ. από χαμηλότοκο δανεισμό. Προς υλοποίηση του έργου προκηρύχθηκε ο πρώτος διαγωνισμός για τη ναυπήγηση του πρώτου πλοίου το οποίο θα αντικαθιστούσε, στη γραμμή δρομολόγησής του, 3 παλιά πλοία.
Τον Ιούνιο του 2004 όμως με ευθύνη του Υπουργού Εθν. Οικονομίας σταμάτησε ο υπό εξέλιξη διαγωνισμός για την ναυπήγηση του πρώτου σκάφους. Η κυβέρνηση αιτιολόγησε την ακύρωση ισχυριζόμενη ότι έχει δικό της σχέδιο για το ακτοπλοϊκό.
Πέρασαν 5 χρόνια και ακόμη περιμένουμε να δούμε αυτό το σχέδιο. Αντίθετα ψήφισαν διάταξη το 2005 για τη σύναψη μακροχρόνιων συμβάσεων με υπέργηρα και τριτοκοσμικά πλοία των ημετέρων.
Η πρόταση του ΠΑΣΟΚ
Εμείς στο ΠΑΣΟΚ πιστεύουμε ότι η μετακίνηση στη θάλασσα πρέπει να γίνεται με το ίδιο κόστος, την ίδια ποιότητα και την ίδια συχνότητα που γίνεται στη στεριανή Ελλάδα. Να ισχύσει δηλαδή η αρχή του μεταφορικού ισοδύναμου την οποία πρώτη φορά έθεσε ο Καλύμνιος Πρόεδρος των Παράκτιων Αλιέων κ. Κατσοτούρχης και στην καθιέρωση του οποίου πρωτοστατεί ο Δήμαρχος Τήλου κ. Αλιφέρης.
Συγκεκριμένα το ΠΑΣΟΚ προτείνει:
1. Την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και ενιαίου συστήματος μεταφορών με το συντονισμό διαφορετικών μέσων (μεγάλων και μικρών πλοίων, αεροπλάνων, υδροπλάνων κλπ.).
2. Τη δημιουργία ενιαίου κέντρου λήψης αποφάσεων που θα οργανώνει τον προγραμματισμό, το σχεδιασμό, το συντονισμό, την εποπτεία και τον έλεγχο του συγκοινωνιακού έργου όλων των μέσων μαζικής μεταφοράς, θαλασσίων και αεροπορικών, στον νησιωτικό χώρο.
3. Τον επαναπροσδιορισμό και επανασχεδιασμό του δικτύου Ακτοπλοϊκών Συνδέσεων, μετά από δημόσιο διάλογο και διαβούλευση, με ισχυρή συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και θέσπιση ποιοτικών και ποσοτικών κριτηρίων για τα πλοία, τα δρομολόγια και τις τιμές.
4. Τη λειτουργία της Ρυθμιστικής Αρχής Θαλάσσιων Ενδομεταφορών για την παρακολούθηση του ιδιωτικού τομέα και την εξασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού.
5. Την επιβολή ρυθμίσεων στους ναύλους των γραμμών δημόσιας υπηρεσίας μέσα στα πλαίσια ενός ευρύτερου προγράμματος επιδότησης του εισιτηρίου, με ειδική μέριμνα για τους μόνιμους κατοίκους των νησιών και την επαναφορά των εκπτώσεων, για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες..
6. Στη διαμόρφωση του δικτύου των άγονων γραμμών και την ενδοεπικοινωνία των νησιών , θα συμμετέχουν ενεργά όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, θα εκπροσωπείται η κεντρική, η περιφερειακή και η τοπική διοίκηση και οι εταιρείες. Απαιτείται, λοιπόν, ένα νέο κανονιστικό πλαίσιο ανάθεσης των γραμμών δημοσίου συμφέροντος που θα περιλαμβάνει καθορισμό του δικτύου δρομολογίων, τους κατάλληλους τύπους πλοίων, τους τεχνικούς και οικονομικούς όρους για τη διενέργεια των Δημοσίων διαγωνισμών.
7. Τη διαμόρφωση κατάλληλου επιχειρηματικού κλίματος, που θα ευνοήσει νέες επενδύσεις, για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό του στόλου, και που θα παρέχει ειδικά μέτρα και πολιτικές στήριξης σε μικρά εταιρικά σχήματα, που εδρεύουν στα νησιά και αποτελούν θύλακες απασχόλησης. Για τον πλήρη εκσυγχρονισμό του στόλου στις άγονες θα πρέπει να αναζητηθεί άλλη λύση, από το υπάρχον μοντέλο της ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας.
Οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), οι πρωτοβουλίες Ιδιωτικής Χρηματοδότησης μπορούν να αξιοποιηθούν προς αυτήν την κατεύθυνση και να συμμετέχουν σε αυτές ή και τελείως αυτόνομα, η τοπική αυτοδιοίκηση και οι χρήστες των υπηρεσιών των θαλάσσιων μεταφορών.
Σε κάθε περίπτωση θα πραγματοποιείται διεξαγωγή διαγωνισμών με τις αρχές της δημοσιότητας, της διαφάνειας και της ίσης μεταχείρισης.
8. Την προώθηση λιμενικών έργων σε όλη την περιφέρεια για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών και την δημιουργία σύγχρονων επιβατικών σταθμών.
Οι παραπάνω προτάσεις του ΠΑΣΟΚ σε συνδυασμό με τις τελευταίες προτάσεις μας για τον τουρισμό, αποτελούν τη λύση ώστε τα νησιά μας να παραμείνουν ζωντανά, να αναπτυχθούν και η εθνική μας οικονομία να αποκομίσει σημαντικά οφέλη.
Στο ΠΑΣΟΚ γνωρίζουμε ότι τα νησιά είναι το οξυγόνο της Ελλάδας και δεν θα τα αφήσουμε να μαραζώσουν. Επιπλέον έχουμε αποδείξει ότι έχουμε τη γνώση και την εμπειρία, διαθέτουμε την πολιτική βούληση για να προχωρήσουμε σε λύσεις και θα το κάνουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου